Warhol v. Goldsmith, brak podstaw do przyjęcia dozwolonego użytku
Wykorzystanie przez Andy’ego Warhola utworu chronionego w serii sitodruków z wizerunkiem Prince nie mieści się w granicach dozwolonego użytku, tak orzekł w dniu 26 marca br., Sąd Apelacyjny Stanów Zjednoczonych dla Drugiego Okręgu w sprawie nr 19-2420, uchylając jednocześnie wyrok Sądu Okręgowego Stanów Zjednoczonych dla Południowego Okręgu Nowego Jorku stwierdzający, że Seria Prince Andy’ego Warhola stworzona z fotografii Lynn Goldsmith stanowiła dozwolony użytek. Stwierdzając, że z punktu widzenia prawa prace z Serii Prince są zasadniczo podobne do fotografii Goldsmith, a więc nie kwalifikują się, jako dozwolony użytek oraz, że Sąd Okręgowy popełnił błąd w ocenie i w zastosowaniu ustawowych czynników uzasadniających takie korzystanie z utworu chronionego.
Celem komentarza jest przedstawienie najważniejszych zagadnień związanych z wykorzystaniem utworu chronionego w przekształcający sposób w odniesieniu do czynności kopiowania. Sekcja 107 amerykańskiej ustawy o prawie autorskim określa, w jakich okolicznościach i celach nielicencjonowane korzystanie z utworów chronionych prawem autorskim przez powielanie w kopiach, spełnia ustawowe czynniki i mieści się w ramach dozwolonego użytku, a więc nie stanowi naruszenia praw autorskich.
Judyta Papp, komentarz wyroku Sądu Apelacyjnego Stanów Zjednoczonych dla Drugiego Okręgu, z dnia 26 marca 2021 r. w sprawie nr 19-2420-cv.
Google p-ko Oracle
Czy ochrona praw autorskich obejmuje interfejs oprogramowania oraz, czy korzystanie przez Google z interfejsu oprogramowania w kontekście tworzenia nowego programu komputerowego stanowi dozwolony użytek? Przesłuchanie w Sądzie Najwyższym Stanów Zjednoczonych, w którym dwaj giganci technologiczni Google i Oracle twierdzą, że orzeczenie drugiej strony zaszkodzi innowacjom.
Opinia rzecznika generalnego w sprawie C-392/20 VG Bild-Kunst/Stiftung Preußischer Kulturbesitz
W ocenie rzecznika generalnego Macieja Szpunara umieszczenie na stronie internetowej utworów pochodzących z innych witryn internetowych przy użyciu linków automatycznych – inline linking, wymaga zezwolenia podmiotu praw autorskich do tych utworów. „W przypadku bowiem,gdy te linki automatyczne dotyczą utworów chronionych prawem autorskim, to zarówno z technicznego, jak i funkcjonalnego punktu widzenia ma miejsce czynność udostępnienia danego utworu publiczności, która nie została wzięta pod uwagę przez podmiot praw autorskich przy jego pierwotnym podaniu do publicznej wiadomości, czyli publiczności innej witryny internetowej niż ta, na której miało miejsce pierwotne podanie do wiadomości.
Komunikat prasowy TSUE nr 103/20 z dnia 10 września 2020 r., Luksemburg.
Prof. W. Wróbel – zasady stosowania prawa wspólnotowego w państwach członkowskich UE
Załóżmy, że dzisiejsze orzeczenie wydał Trybunału Konstytucyjnego. Co jest skutkiem stwierdzenia, że regulacje zawarte w Traktacie o Unii Europejskiej są sprzeczne z polską Konstytucją? Bezpośrednio niewiele. Ogłoszenie takiego orzeczenia w Dzienniku Ustaw (ciekawe, czy i kiedy to nastąpi?) nie spowoduje uchylenia przepisów Traktatu, bo nie ustanawiał go polski ustawodawca. Traktat więc nadal będzie obowiązywał na terytorium Polski.
Oświadczenie przewodniczącego grupy EAJ wobec kryzysu wywołanego wirusem SARS-CoV-2
„Czas, w którym żyjemy z powodu pandemii koronawirusa, stanowi wyzwanie dla tych, którzy pracują w systemie sądowym. Światowy kontekst kryzysu w Covid-19 ponownie skonfrontował nas, w naszej historii, z wieczną kruchością ludzkości. Międzynarodowe Stowarzyszenie Sędziów (The International Association of Judges) reprezentuje stowarzyszenia 92 krajów z pięciu kontynentów.
Globalny wymiar naszej organizacji implikuje szczególny obowiązek przypomnienia o poważnych obowiązkach sędziów w odniesieniu do tej pandemii. Na poziomie strukturalnym egzekwowanie przepisów dotyczących sytuacji kryzysowych zatwierdzonych przez władze krajowe musi być ściśle nadzorowane przez sądownictwo (..) Dlatego rządy nie mogą mieć pokusy, aby postrzegać obecny kryzys jako okazję do przeoczenia zasadniczej roli niezależnych sądów, jako strażników praw człowieka i swobód obywatelskich.
José Igreja Matos
I-szy wiceprezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Sędziów
Treść oświadczenia w całości..
Judge Matos is the First Vice-President of the International Association of Judges, President of the European Association of Judges and a member of the Global Judicial Integrity Network’s Advisory Board.
W UE nie ma dozwolonego użytku – opinia rzecznika generalnego Macieja Szpunara
„Wyjątek ogranicza się do „utworów widzianych lub słyszanych w trakcie wydarzenia” podlegających zgłoszeniu. Nie dotyczy to postępowania w tle, ponieważ reprodukowany utwór jest dziełem literackim, które należy przeczytać, a nie tylko obejrzeć lub usłyszeć”.
Ryszard Markiewicz Ilustrowane prawo autorskie
Nakładem wydawnictwa Wolters Kluwer Polska ukazał się nowy przewodnik po współczesnym polskim i europejskim prawie autorskim Ilustrowane prawo autorskie Ryszarda Markiewicza, profesora na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dyrektora Katedry Prawa Własności Intelektualnej.
W polecanej publikacji obszerny komentarz wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie I ACa 275/16, z dnia 10 czerwca 2016 roku.
Fotografia a prawo cytatu – przeczytaj fragment komentarza
„Wyraźnie błędny jest wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 10.06.2016 r., I ACa 275/16, LEX nr 2096219. Okoliczności sprawy są relatywnie proste. Judyta Papp, autorka zdjęcia Andrzeja Wajdy podarowała go wydawcy niekomercyjnego portalu (dotyczącego polskich filmów dokumentalnych), który następnie umieścił go na nim – w wersji skadrowanej w ten sposób, że wykorzystał tylko połowę fotografii (dolna część twarzy – bez oczu), nie podając autorstwa utworu. Powództwo, w którym zarzucono naruszenie osobistych i majątkowych praw autorskich, w całości oddalono.
Sąd przyjął bowiem bez dalszego uzasadnienia, że skoro istniały podstawy do przyjęcia dozwolonego cytatu, to brak podstaw do ochrony tych dóbr. A przecież chodzi tu o różne prawa podmiotowe, które mogą przysługiwać różnym podmiotom. W analizowanej sprawie oczywiście naruszono dwa osobiste uprawnienia twórcy. Po pierwsze, chodzi o prawo do autorstwa. W przypadku artysty fotografika oznaczenie jego autorstwa ma zasadnicze znaczenie i pominięcie tej okoliczności drastycznie narusza więź twórcy z utworem, o której stanowi art. 16 pr. aut. Stanowisko Sądu Okręgowego, według którego zdjęcie, zaopatrzone dedykacją autorki, „nie było oznaczone autorstwem pozwanej, co wskazuje na to, że powódce nie zależało na podkreśleniu autorstwa, bowiem w przeciwnym wypadku podpisałaby zdjęcie” – jest oczywiście błędne. Twórca rozpowszechnianego utworu artystycznego z reguły przypisuje duże znaczenie wskazywaniu jego autorstwa. Chodzi o zauważenie jego twórczości, docenienie talentu. Często natomiast kwestie majątkowe mają drugorzędne znaczenie.
Odnotujmy tu, że wskazanie autorstwa z art. 34 i 16 pr. aut. ma różne znaczenie dla różnych podmiotów. W pierwszym przypadku jest warunkiem ograniczenia autorskich praw majątkowych, w drugim stanowi postać uprawnienia osobistego. Nadto niekiedy niedochowanie prawa do autorstwa nie narusza autorskich dóbr osobistych ze względu na to, że nie narusza więzi twórcy z utworem, a równocześnie może być przyczyną zakwestionowania dozwolonego użytku publicznego (tu – cytatu) ze względu na stanowcze ujęcie tego wymogu w art. 34 pr. aut. Odrębny problem powstaje w przypadkach, gdy przepisy o dozwolonym użytku „zwalniają” z obowiązku poszanowania autorstwa z art. 16 pr. aut.; por. w tej kwestii pkt 5.2.3 w tym rozdziale.
Trudniejsze do oceny, a także kontrowersyjne, jest stwierdzenie, czy w analizowanej sprawie doszło do naruszenia prawa do integralności. Niewątpliwie nie każde rozpowszechnienie fragmentu cudzego utworu plastycznego lub fotograficznego jest niedozwolone, zwłaszcza gdy ta okoliczność jest zaznaczona lub oczywista dla adresata skadrowanej wersji utworu.”
Komentarz wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach V ACa 563/15
Ilustrowane Prawo Autorskie
Autor: Ryszard Markiewicz
Proj. okładki: Wojciech Kwiecień-Janikowski
Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska, 2018
Publikacja w serwisie Muzykaiprawo.pl
Publikacja w portalu Biznes.interia.pl
Komisja Europejska w kwestii projektowania prawa karnego
Unia Europejska dąży do zapewnienia ochrony podstawowych praw podejrzanych i oskarżonych. Chodzi o wspólne minimalne standardy, które są niezbędne, aby decyzje sądowe podejmowane przez jeden kraj UE były uznawane przez pozostałe. Aby urzeczywistnić ten wymiar sprawiedliwości oparty na wzajemnym uznawaniu i wzajemnym zaufaniu, Komisja Europejska nieustannie pracuje nad wzmocnieniem praw obywateli w postępowaniu karnym.
Projektując i wdrażając prawo karne, ważne jest by UE osiągnęła właściwą równowagę między środkami chroniącymi prawa podejrzanych i oskarżonych, z drugiej strony, ułatwiając dochodzenie i ściganie przestępstw.